Κοινωνία

γράφει ο Δημήτρης Φερεντίνος

Δάσκαλος Ειδικής Αγωγής & Εκπαίδευσης

 

Εκπαιδευτικές και Παιδαγωνικές Παρεμβάσεις, σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα του πρώην Π.Ι για τις  εκπαιδευτικές δυσκολίες μάθησης στη γλώσσα και στα μαθηματικά***

Το παρόν άρθρο είναι ένα  επιστημονικό  άρθρο συντετμημένο, που παρουσιάζει  το Πειραματικό Αναλυτικό Πρόγραμμα, για τις Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες  του πρώην Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.

Η παρακάτω παρουσίαση συντετμημένη, σκοπό έχει να  υπενθυμίσει τις βασικές παραμέτρους που λαμβάνουμε υπόψιν στις Ειδικές Μαθησιακές  Δυσκολίες, προκειμένου να έχουμε απτά αποτελέσματα. 

             Οι μαθησιακές δυσκολίες στην Γλώσσα και στα Μαθηματικά, σε παιδιά που δεν έχουν πρόβλημα νοητικής υστέρησης, οφείλονται σε ατελείς αντιληπτικές ικανότητες ή δυσλειτουργίες του εγκεφάλου, οι οποίες επηρεάζουν την κωδικοποίηση των ερεθισμάτων και παρουσιάζονται ως διαταραχές: του προφορικού λόγου, της ανάγνωσης, της γραφής, της ορθογραφίας, της κατανόησης και της μαθηματικής σκέψης.

            Η δυσλεξία θεωρείται η κυριότερη μαθησιακή δυσκολία, γιατί εμπεριέχει στοιχεία από όλες τις μορφές των Μ.Δ.Ε εκ πρώτης όψεως παρουσιάζεται ως δυσκολία κατάκτησης και επεξεργασίας του γραπτού λόγου. Στην πραγματικότητα όμως συνδέεται με όλες τις λειτουργίες της γλώσσας, με προεκτάσεις και στην μαθησιακή σκέψη.

     α) Ανικανότητα φωνολογικής σύνδεσης του φωνήματος και του γραφήματος.

     β) Αδυναμία κατανόησης της μορφής που παίρνουν κατά την κλίση οι κλιτές λέξεις.

     γ) Αδυναμία κατανόησης και παραγωγής προτάσεων πολύπλοκων συντακτικά.

     δ) Δυσκολία σύνδεσης της φωνολογικής και της γραφημικής εικόνας της λέξης με τη σημασία της.

     ε) Περιορισμένο ενεργητικό λεξιλόγιο.

     ζ) Ακατάστατο γραφικό χαρακτήρα-δυσανάγνωστο γραπτό με (έλλειψη σημείων στίξης, παράλειψη τόνων, αντιστροφές γραμμάτων, παράλειψη ή μετατόπιση συλλαβών, άσχετες παρεμβολές, πολλά ορθογραφικά λάθη.)

     η) Αργή ανάγνωση ή αποφυγή μεγαλόφωνης ανάγνωσης.

     θ) Στην σύμφυτη εξελικτική δυσλεξία παρουσιάζεται θεμελιακή υπολειτουργία των μαθησιακών  λειτουργιών που σχετίζονται με την οπτική και την ακουστική αντίληψη.

     Αντίστοιχα η δυσαριθμησία :

     α) Δυσκολία εκτίμησης της ποσότητας ενός συνόλου αντικειμένων ή των μεγεθών.

     β) Δυσκολία στην αρίθμηση, στην σειροθέτηση, στην απομνημόνευση της προπαίδειας και άλλων ακολουθιών.

     γ)Δυσκολία στην εφαρμογή ενός αλγορίθμου.

     δ) Δυσκολία στην μεταφορά ενός προβλήματος σε αριθμητικά δεδομένα.

     ε) Δυσκολία στην κατανόηση των αριθμητικών συμβόλων και στην ορθή χρήση τους.

 Η ιδιομορφία της δυσλεξίας είναι ότι δεν παρουσιάζονται α) όλα τα συμπτώματα με την ίδια μορφή, β) η εμφάνιση κάποιας από τις παραπάνω δυσκολίες σε έναν μαθητή δεν σημαίνει ότι έχει δυσλεξία.

     Έτσι μπορεί να εντοπισθούν:

     α. Λάθη στα φωνήεντα, στα σύμφωνα, στους διφθόγγους, στα συμπλέγματα.

     β. Αντιστροφές γραμμάτων ή λέξεων.

     γ. Πρόσθεση ή παράλειψη γραμμάτων, συλλαβών, λέξεων.

     δ. Άρνηση ανάγνωσης ορισμένων λέξεων.

     ε. Μάντεμα των δύσκολων λέξεων, από τα συμφραζόμενα.

     στ. Απουσία τόνων και σημείων της στίξης.

 

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

            Η αντιμετώπιση των προβλημάτων, σύμφωνα με την συμπεριφοριστική κατεύθυνση, υλοποιείται με την άμεση διδασκαλία (directinstruction.) Παράλληλα εφαρμόζονται και άλλα διορθωτικά ή θεραπευτικά προγράμματα ή ασκήσεις για την βελτίωση των αναπτυξιακών δεξιοτήτων και των γνωστικών λειτουργιών.

            Ωστόσο η συμπεριφοριστική κατεύθυνση μόνη της θεωρείται ατελής, επειδή παραβλέπει τα αναγκαία προπαρασκευαστικά στάδια που υλοποιούνται με την έμμεση διδασκαλία (indirectinstruction), και αναφέρονται στην έννοια της ετοιμότητας (readiness), η οποία είναι σύμφωνη με τα πορίσματα της γνωστικής ψυχολογίας.

            Η γνωστική προσέγγιση εστιάζεται στις διαδικασίες πρόσληψης και επεξεργασίας των πληροφοριών και στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων και στρατηγικών με τις οποίες δομείται η γνώση.

 

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ

 

             Η υποστήριξη των ατόμων με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες συνεχίζεται μέχρι αυτά να κατακτήσουν τους μηχανισμούς ανάγνωσης και γραφής, ώστε να διαβάζουν κείμενα με κατανόηση και να δομούν σε παραγράφους το γραπτό λόγο, με την συνεργασία του δασκάλου ειδικής αγωγής και του δασκάλου της κοινής τάξης.

            Η κατάλληλη οργάνωση της τάξης διευκολύνει την εφαρμογή των ατομικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων με τον καθορισμό των μακροπρόθεσμων στόχων και την ανάλυση των βραχυπρόθεσμων διδακτικών βημάτων.

            Ειδικότερα στο τμήμα ένταξης ή στην κοινή τάξη πρέπει να δημιουργηθεί το κατάλληλο μαθησιακό περιβάλλον ως ακολούθως:

     α) Διαμόρφωση ειδικού χώρου εργασίας ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες διάσπασης της προσοχής.

     β) Υποστήριξη της διδασκαλίας με ποικίλα διδακτικά μέσα.

     γ) Αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και ειδικότερα των Η/Υ με τους οποίους είναι δυνατή η δημιουργία μαθησιακών περιβαλλόντων αντίστοιχων με το περιεχόμενο του παρόντος αναλυτικού προγράμματος.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

 

     Το Αναλυτικό Πρόγραμμα Μαθησιακών Δυσκολιών περιλαμβάνει τις ακόλουθες ενότητες:

     1.Αντιληπτικές λειτουργίες

     2.Μνημονικές λειτουργίες.

     3.Γραφικός χώρος.

     4.Αναγνωστική λειτουργία 

     5.Μαθησιακές δυσκολίες στα Μαθηματικά που έχουν σχέση με την δυσλειτουργία της γλώσσας.

     6.Συμπεριφορά-Συναισθηματική υποστήριξη.

Ενότητα 1. Οπτική αντίληψη

Διδακτικοί στόχοι

 

1.1.1                   Να αντιλαμβάνεται και να σχηματίζει οπτικές ακολουθίες.

1.1.2                   Να αντιλαμβάνεται και να ακολουθεί τον οπτικό ρυθμό.

1.1.3                   Να διαφοροποιεί και να διακρίνει οπτικές παραστάσεις.

1.1.4                   Να ταξινομεί και να ταυτίζει όμοιες και διαφορετικές οπτικές παραστάσεις.

 

Ενότητα 2. Ακουστική αντίληψη

 1.2.1.                 Να αντιλαμβάνεται και να επαναλαμβάνει ακουστικές ακολουθίες.

Το παιδί ακούει, θυμάται, επαναλαμβάνει με την σωστή σειρά ακουστικές ακολουθίες ήχων, φθόγγων, συλλαβών, λέξεων.

1.2.2.                 Να αντιλαμβάνεται τον ακουστικό ρυθμό στις ακολουθίες των ήχων. Το παιδί διακρίνει και συνοδεύει ρυθμικά, τις ακολουθίες των ήχων-φθόγγων-συλλαβών-λέξεων καθώς τα επαναλαμβάνει π.χ. Ομοιοκαταληξίες.

1.2.3.                 Να συνειδητοποιεί και να διακρίνει φωνολογικά στοιχεία.

Συνειδητοποιημένη  ακρόαση φθόγγων-λέξεων που μοιάζουν ακουστικά π.χ <<π-τ>>, <<φ-β>>, βάρος-φάρος.

1.2.4.                 Να ενεργοποιεί τη διχωτική ακοή με τον εντοπισμό της ηχητικής πηγής.

 

Ενότητα 3. Οπτικοακουστική αντίληψη.

 1.3.1.                 Να συνδυάζει οπτικό-ακουστικές λειτουργίες.

1.3.2.                 Να αντιστοιχίζει οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα.

Άμεση αντιστοίχιση π.χ. Ήχος-αντικείμενο, λέξη-αντικείμενο,φώνημα-γράφημα κ.λ.π

1.3.3.                 Να διακρίνει οπτικό-ακουστικά λέξεις,συλλαβές,φθόγγους.

 

Ενότητα 4. Πολυαισθητηριακές αντιληπτικές λειτουργίες

 1.4.1                   Να συνδυάζει την οπτική, την ακουστική, την κιναισθητική δίοδο επικοινωνίας.

π.χ. Βλέπει-πιάνει-ακούει-ψηλαφεί ποικίλο υλικό (αντικείμενα,σχήματα, ανάγλυφες αποτυπώσεις σχημάτων, γραμμάτων.)

1.4.2                   Να συνδέει πολυαισθητηριακά την παράσταση μιας λέξης.

π.χ. Το παιδί βλέπει την λέξη παράθυρο, την ακούει, την λέει, την ψηλαφεί ανάγλυφη και τη γράφει.

1.4.3                   Να συνδέει τις εμπειρίες του με βάση το αίτιο-αποτέλεσμα.

π.χ. Υδρατμός-ψύξη-βροχή.

1.4.4                   Υποστήριξη της προσοχής με την κιναίσθηση

π.χ. Το παιδί με υπερκινητικότητα και πολυδιάσπαση της προσοχής, υποστηρίζεται με την κιναισθητική.

1.4.5                   Να ενισχύει την διάρκεια της προσοχής.

π.χ Το παιδί ακούει και βλέπει ταυτόχρονα με προσοχή ένα σύνθετο οπτικο-ακουστικό ερέθισμα: <<ο κόκορας>> κάρτα με εικόνα + λέξη + άκουσμα της λέξης.

1.4.6                   Να ακολουθεί σύνθετες εντολές.

π.χ Το παιδί αρχίζει μια διαδρομή όταν ακούσει το σύνθημα, σταματά όταν δει το stop, κλείνει τα μάτια και με την αφή βρίσκει κάτι.

 

2.ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Μνημονικές λειτουργίες

 Ενότητα 1:  Λειτουργική – Μνήμη ακολουθιών

 

2.1.1                   Να ισχυροποιεί τη λειτουργική μνήμη με οπτικές, ακουστικές, κιναισθητικές μνημονικές ακολουθίες. π.χ.Το παιδί συγκρατεί σειρά εικόνων, σειρές εικόνων-ήχων, κιναισθητικές ακολουθίες.

2.1.2                   Να θυμάται με ακρίβεια ακολουθίες προφορικού λόγου.π.χ Το παιδί επαναλαμβάνει χωρίς να αλλάζει την σειρά φθόγγους, συλλαβές,λέξεις, προτάσεις που είδε και άκουσε.

2.1.3                   Να ασκείται στην ταχύτητα της μνήμης των ακολουθιών με τη βοήθεια Η/Υ.

 

 Ενότητα 2. : Μακροπρόθεσμη μνήμη – Μνημοτεχνική

 2.2.1.                    Να χρησιμοποιεί μνημονικούς συνειρμούς.

π.χ. Το παιδί συνδυάζει το <<φ>> με την εικόνα του κουλουριασμένου <<φιδιού>>.Το <<δ>> με δέντρο.

2.2.2.                    Να συνδέει την μνήμη των λέξεων με μνημο-κοινωνικές εμπειρίες και δραστηριότητες.

π.χ. Το παιδί συνδέει το γυμναστήριο με την λέξη γυμναστική, το κολυμβητήριο με την λέξη κολύμπι.

2.2.3.                    Να ασκείται σε τεχνικές τεμαχιοποίησης του γραπτού λόγου.

Τεχνικές χωρισμού του κειμένου με καθέτους ανά συλλαβές ή λέξεις. π.χ <<Ο/πα/τε/ρας/ εί/ναι/α/δύ/να/τος>>, <<τρέχει το παιδί/ στον κήπο>>.

2.2.4.                    Να οπτικοποιεί το γραπτό λόγο. Το παιδί ασκείται να βλέπει σε εικόνες αυτά που διάβασε π.χ. Καλλιέργεια σιταριού-παραγωγή ψωμιού.

2.2.5.                    Να συγκρατεί στην μνήμη λεπτές διαφορές που υπάρχουν σε γράμματα και αριθμούς.

Συγκράτηση στη μνήμη των λεπτών διαφορών ανάμεσα σε γράμματα και αριθμούς. π.χ. Το παιδί συγκρατεί τη σωστή κατεύθυνση των γραμμάτων <<ε>><<ω>>, του αριθμού 3 και του ε.

2.2.6.                    Να ασκηθεί στην απομνημόνευση με κατηγοροποιήσεις.

Το παιδί απομνημονεύει με βάση τα κοινά χαρακτηριστικά π.χ.Ομαδοποιήσεις προιόντων μιας χώρας.

2.2.7.                    Να ανακαλεί μνημονικές εικόνες με συναισθηματική φόρτιση. Μνημονική ανάκληση παραστάσεων π.χ. Το παιδί θυμάται με <<χαρά>>την εκδρομή στην εξοχή που πέρασε <<ωραία>>.

Ενότητα 3.: Ανάπτυξη βραχυπρόθεσμης – λειτουργικής μνήμης

 2.3.1.          Να συγκρατεί στη μνήμη του πολυαισθητηριακά μια σειρά στοιχείων. Το παιδί βλέπει, ζωγραφίζει, γράφει και συγκρατεί στη μνήμη του σειρές αντικειμένων, λέξεων,συλλαβών.

2.3.2.          Να συγκρατεί στην εργαζόμενη μνήμη από 2 μέχρι 9 στοιχεία.

Το παιδί συγκρατεί στη μνήμη του 2έως 9 εικόνες, λέξεις, αριθμούς ( με προοδευτική αύξηση της χωρητικότητας στα όρια 7+ / -2 ).

2.3.3.          Να συμπληρώνει ελλιπείς λέξεις ή προτάσεις.

Συμπλήρωση ελλιπών λέξεων ή προτάσεων π.χ Το παιδί βρίσκει λέξεις που λείπουν συλλαβές π.χ <<μο----βι>> ή συμπληρώνει ελλιπείς προτάσεις <<Εγώ -------- νερό>>.

3.Γενική Ενότητα :Γραφικός χώρος

 Ενότητα 1. :Χωρο-χρονικός προσανατολισμός

 3.1.1                   Να προσανατολίζεται στο χώρο με αρχικό σημείο αναφοράς το σώμα του.

Προσανατολισμός στο χώρο με αρχικό σημείο αναφοράς το σώμα του π.χ. Το παιδί καταχτά τις έννοιες <<πάνω από το κεφάλι μου>>, <<κάτω από τα πόδια μου>>, <<δεξιά μου / αριστερά μου>> κ.ο.τ

3.1.2                   Να προσανατολίζεται στο χώρο με σημεία αναφοράς τα  αντικείμενα.

Προσανατολισμός του παιδιού σε σχέση με τα αντικείμενα στον περιβάλλοντα χώρο.

3.1.3                   Να προσανατολίζεται στον ευρύτερο χώρο.

Το παιδί μαθαίνει και δείχνει τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.

3.1.4                   Να συνδέει χωρο-χρονικά τα αντικείμενα.

Χωρο-χρονική σύνδεση αντικειμένων π.χ. Το παιδί συνδέει το χρόνο της πρωινής προσέλευσης στην τάξη με την αλλαγή νερού των λουλουδιών στο ανθοδοχείο.

3.1.5                   Να συνδέει χρόνο-ρυθμό.

Σύνδεση χρόνου και ρυθμού π.χ. Το παιδί αντιλαμβάνεται το ρυθμικό χτύπημα του ρολογιού ή μετρά ρυθμικά σταγόνες νερού που πέφτουν από ψηλά.Χρονομέτρηση με κλεψύδρα.

3.1.6                   Να οργανώνεται χωρο-χρονικά.

Χωρο-χρονική οργάνωση π.χ. Το παιδί διανύει και μετρά διαδρομές κινείται μέσα σε λαβύρινθο. Τοποθετεί χωρο-χρονικά τα γεγονότα της ημέρας. Τηρεί χρονοδιαγράμματα, ημερολόγια, προγραμματίζει τις δραστηριότητες του.Χρησιμοποιεί,επανατοποθετεί, τακτοποιεί και βρίσκει εύκολα αντικείμενα που χρειάζεται στο σχολείο και στο σπίτι.

Ενότητα 2. : Γραφοκινητικότητα και κατάκτηση του γραφικού χώρου.

 3.2.1.      Να βιώνει διαδρομές στο χώρο.

Βίωση και μεταφορά διαδρομών στο χώρο.

3.2.2.      Να γράφει ανάμεσα σε 2 γραμμές.

Γραφή ανάμεσα σε 2 χάρακες. Π.χ. Το παιδί γράφει ανάμεσα σε 2 γραμμές με κανονική απόσταση, με πύκνωση, με αραίωση. Χρησιμοποιεί τετράδια με μεγάλα ή μικρά τετράγωνα, τετράδια με 4 γραμμές.

3.2.3.     Να γράφει με ρυθμική κίνηση.

Ρυθμική κίνηση γραφής με σειρές δεξιόστροφων και αριστερόστροφων καμπύλων γραμμών.

3.2.4.     Να ζωγραφίζει σε λευκό χαρτί.

3.2.5.     Να εντοπίζει τη σειρά και τη θέση που βρίσκονται μικρά αυτοκόλλητα.

3.2.6.     Να αντιλαμβάνεται τις έννοιες των συντεταγμένων (οριζόντιας και καθέτου).

3.2.7.     Να αναπτύσσει τη λεπτή κινητικότητα του χεριού.

3.2.8.     Να συντονίζει τις κινήσεις ματιού-χεριού που γίνονται με γρήγορους ρυθμούς.

3.2.9.     Να αναπτύσσει στρατηγικές διαδρομών για τη γραφή.

 Γενική Ενότητα: Αναγνωστική λειτουργία

 Ενότητα 1. : Φωνολογικό μέρος

Το παιδί μπορεί :

4.1.1.                 Να προφέρει σωστά τα φωνήεντα, τα σύμφωνα, τα συμπλέγματα.

4.1.2.                 Να διακρίνει φωνητικά συγγενείς φθόγγους.

4.1.3.                 Να κάνει συλλαβική και φθογγική ανάλυση της ηχητικής εικόνας.

4.1.4.                 Να αντιλαμβάνεται και να διακρίνει τις λέξεις στον προφορκό λόγο.

4.1.5.                 Να αναλύει τις λέξεις σε συλλαβές προφορικά.

4.1.6.                 Να αναλύει τις συλλαβές σε φθόγγους προφορικά.

4.1.7.                 Να διακρίνει και να προφέρει λέξεις που αρχίζουν με τον ίδιο φθόγγο.

4.1.8.                 Να διακρίνει και να συνθέτει φωνημικά τους φθόγγους και τις συλλαβές με ακρίβεια.

4.1.9.                 Να συνθέτει προφορικά τα σύμφωνα με όλα τα φωνήεντα.

4.1.10.            Να διακρίνει και να προφέρει λέξεις που ομοιοκαταληκτούν.

4.1.11.            Να διακρίνει λέξεις που μοιάζουν φωνολογικά.

4.1.12.            Να ταξινομεί λέξεις με κοινά συμπλέγματα.

4.1.13.            Να σχηματίζει λέξεις με σωστή ακολουθία των φθόγγων που ακούει.

Ενότητα 2 : Προανάγνωση

 4.2.1                      Να επαναλαμβάνει ιστορίες που ακούει.

4.2.2                      Να παρακολουθεί, προβλέπει και προσδοκά την εξέλιξη και τη συνέχεια των γεγονότων μιας ιστορίας.

4.2.3                      Να παρακολουθεί τη διήγηση μιας ιστορίας γυρίζοντας τις σελίδες του βιβλίου.

4.2.4                      Να δείχνει με το δάχτυλο από αριστερά προς τα δεξιά σε γραπτό κείμενο.

4.2.5                      Να αντιλαμβάνεται, διακρίνει και δείχνει τις σειρές, τις προτάσεις, τις λέξεις και τα γράμματα σε γραπτό κείμενο.

4.2.6                      Να αναγνωρίζει όμοιες λέξεις, συλλαβές, γράμματα σε γραπτό κείμενο.

4.2.7                      Να αντιστοιχίζει λέξεις με εικόνες σε γραπτό κείμενο.

Ενότητα 3: Ανάγνωση

4.3.1.                 Να γνωρίζει τη σχέση φωνήματος – γραφήματος.

4.3.2.                 Να γνωρίζει τα φωνήεντα.

4.3.3.                 Να συνθέτει συλλαβές του τύπου σφ (σύμφωνο-φωνήεν).

4.3.4.                 Να συνθέτει συλλαβές του τύπου φσ (φωνήεν-σύμφωνο).

4.3.5.                 Να συνθέτει συλλαβές του τύπου σσφ ( σύμφωνο-σύμφωνο-φωνήεν).

4.3.6.                 Να συνθέτει συλλαβές του τύπου σσσφ ( σύμφωνο-σύμφωνο-σύμφωνο-φωνήεν).

4.3.7.                 Να παράγει διαδοχικά λέξεις με συλλαβές τύπου: σφ,φσ,σσφ,σσσφ.

4.3.8.                 Να συνθέτει λέξεις που έχουν τελικά σύμφωνα ς,ν.

4.3.9.                 Να διακρίνει λέξεις με αρχικά γράμματα όμοια φωνολογικά.

4.3.10.            Να αναγνωρίζει αυτόματα το βασικό οπτικό λεξιλόγιο.

4.3.11.            Να ασκείται στην αυτόματη ανάγνωση.

4.3.12.            Να βελτιώνει την ανάγνωση.

Ενότητα 4 : Γραφή

4.4.1.                 Να τηρεί σωστή στάση του σώματος και του χεριού.

4.4.2.                 Να κρατά σωστά το μολύβι.

4.4.3.                 Να τοποθετεί σωστά το τετράδιο του.

4.4.4.                 Να γράφει γράμματα και κείμενο με τη σωστή φορά.

4.4.5.                 Να διακρίνει τον προσανατολισμό κάθε γράμματος.

4.4.6.                 Να γράφει τα γράμματα και τους αριθμούς χωρίς να τα αντιστρέφει και να τα συγχέει.

4.4.7.                 Να γράφει λέξεις με υπαγόρευση χωρίς αντιστροφές γραμμάτων.

4.4.8.                 Να γράφει λέξεις με υπαγόρευση χωρίς να παραλείπει γράμματα.

4.4.9.                 Να  γράφει λέξεις με υπαγόρευση χωρίς να προσθέτει γράμματα.

4.4.10.            Να  γράφει λέξεις με υπαγόρευση χωρίς να επαναλαμβάνει γράμματα.

4.4.11.            Να  γράφει λέξεις με υπαγόρευση χωρίς να αντιμεταθέτει γράμματα.

4.4.12.            Να  γράφει λέξεις με υπαγόρευση χωρίς να αντικαθιστά γράμματα.

4.4.13.            Να αντιγράφει κείμενο από βιβλίο και από τον πίνακα.

4.4.14.            Να γράφει κείμενο με υπαγόρευση.

Ενότητα 5 : Μορφολογικό-Ορθογραφία

4.5.1.                 Να διακρίνει και να κατηγοριοποιεί τα μέρη του λόγου.

4.5.2.                 Να παρατηρεί και να γνωρίζει τις αλλαγές της σημασίας των λέξεων ανάλογα με τις καταλήξεις τους.

4.5.3.                 Να χρησιμοποιεί την ορθογραφική μνήμη.

4.5.4.                 Να αντιλαμβάνεται τη σταθερή θέση, την διεύθυνση και τον προσανατολισμό των γραμμάτων σε μια λέξη.

4.5.5.                 Να θυμάται την ορθογραφία των λέξεων με την βοήθεια της εσωτερικής επανάληψης.

4.5.6.                 Να μαθαίνει ορθογραφία με καταλόγους ομοειδών λέξεων.

4.5.7.                 Να μαθαίνει ορθογραφία με οικογένειες λέξεων.

4.5.8.                 Να χρησιμοποιεί μνημοτεχνικές μεθόδους για να μαθαίνει τη θεματική ορθογραφία.

4.5.9.                 Να παρατηρεί και να μαθαίνει τις αλλαγές που συμβαίνουν σε μια λέξη, με τα προσφύματα.

4.5.10.            Να γνωρίζει την κλητική ορθογραφία.

4.5.11.            Να γνωρίζει την ορθογραφική εικόνα των λέξεων που δημιουργούνται με σύνθεση και παραγωγή.

 

Ενότητα 6 : Σημασιολογικό

4.6.1.                 Να γνωρίζει και να σχηματίζει προτάσεις με ενεργητικό λεξιλόγιο.

4.6.2.                 Να αναγνωρίζει λέξεις με κοινά γνωρίσματα, χρησιμοποιώντας το λεξικό.

4.6.3.                 Να εμπλουτίζει το ενεργητικό λεξιλόγιο με αναγνωστικά παιχνίδια.

4.6.4.                 Να ακούει και να κατανοεί γραπτές ιστορίες.

4.6.5.                 Να κατανοεί και να αναπαράγει ιστορίες σωστά δομημένες.

4.6.6.                 Να ρυθμίζει την ταχύτητα της ανάγνωσης, ώστε να κατανοεί το περιεχόμενο του κειμένου.

4.6.7.                 Να χρησιμοποιεί κατάλληλους τρόπους κατανόησης του περιεχομένου του κειμένου.

4.6.8.                 Να συνδέει το  νόημα μερών του κειμένου σε ολοκληρωμένη ενότητα.

4.6.9.                 Να γράφει σωστά δομημένο κείμενο.

 

Ενότητα 7 : Γραπτή Έκφραση

 4.7.1.                 Να καταγράφει τις εμπειρίες του σε ημερολόγιο.

4.7.2.                 Να οργανώνει την σκέψη του πριν την καταγράψει.

4.7.3.                 Να δομεί τον γραπτό του λόγο σε παράγραφο.

4.7.4.              Να συνδέει τις παραγράφους σε ενότητα.

 

Γενική Ενότητα : Μαθησιακές δυσκολίες στα Μαθηματικά

 

Ενότητα 1 : Αριθμοί και Μαθηματικά σύμβολα

5.1.1.                 Να διακρίνει την απόλυτη και τακτική έννοια του αριθμού.

5.1.2.                 Να συνδέει το γραπτό σύμβολο με την απόλυτη και τακτική έννοια του αριθμού.

5.1.3.                 Να διακρίνει αριθμούς και και γράμματα που μοιάζουν οπτικά.

5.1.4.                  Ασκήσεις διάκρισης αριθμών και γραμμάτων που έχουν οπτική ομοιότητα π.χ. <<ε-3>>, <<σ-6>>, <<2-δ>>,<<ρ-9>>.

5.1.5.                 Να γράφει τους αριθμούς με τη σωστή σειρά των ψηφίων τους..Ασκήσεις γραφής αριθμών χωρίς να παραλείπει ψηφία (2305 αντί 235).

5.1.6.                 Να διακρίνει τα σύμβολα των τεσσάρων αριθμητικών πράξεων και τους συνδυασμούς τους.

5.1.7.                 Να ασκείται στην εκμάθηση της προπαίδειας του πολλαπλασιασμού.

 

Ενότητα 2 : Γλώσσα και Μαθηματικά

 5.2.1.                 Να μαθαίνει και χρησιμοποιεί το αριθμητικό λεξιλόγιο.

5.2.2.                 Να μαθαίνει και χρησιμοποιεί το γεωμετρικό λεξιλόγιο.

5.2.3.                 Να αντιλαμβάνεται τη λογικομαθηματική δομή ενός λεκτικά διατυπωμένου προβλήματος.

5.2.4.                 Να χρησιμοποιεί στρατηγικές επίλυσης των προβλημάτων.

5.2.5.                 Να γενικεύει διατυπώνοντας όμοια προβλήματα.

 

Γενική Ενότητα 6. : Συμπεριφορά

 

Ενότητα 1 : Συναισθηματική Υποστήριξη

6.1.1.                 Να κατανοεί και να αποδέχεται πρόβλημά του.

6.1.2.                 Να ελέγχει την συμπεριφορά του (αυτοέλεγχος).

6.1.3.                 Να αυτοαξιολογεί τις πράξεις του.

6.1.4.                 Να  ενθαρύννεται στην ενίσχυση της θετικής συμπεριφοράς.

6.1.5.                 Να αναπτύσσει κοινωνικές συνήθειες.

Ενότητα 2 : Ανάπτυξη Ικανοτήτων προγραμματισμού.

 6.2.1.                 Να παρωθείται σε δράση και να οργανώνει την εργασία του.

6.2.2.                 Να προγραμματίζει την εργασία του με χρονοδιαγράμματα.

Ενότητα  3 : Βελτίωση της αναγνωστικής αυτό εικόνας.

 6.3.1.                 Να βιώνει ικανοποίηση από τη φωνολογική του επάρκεια.

6.3.2.                 Να βιώνει ικανοποίηση από την αναγνωστική επάρκεια.

6.3.3.                 Να κατανοεί και να αποδέχεται τις αναγνωστικές δυσκολίες.

6.3.4.                 Να αποδέχεται τα ορθογραφικά λάθη.

6.3.5.     Να αυτοαξιολογεί και να αποδέχεται τις δυσκολίες στο διάβασμά του.

 

Επιμέλεια Παρουσίασης Φερεντίνος Δημήτρης Δάσκαλος Ειδικής Αγωγής & Εκπαίδευσης.Ευχαριστώ το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο  και το σημερινό  Ι.Ε.Π  για την υποστήριξη προς την εκπαιδευτική κοινότητα

Επικοινωνία:dimiferentino@gmail.com

Gallery