Απροστάτευτος ο λαός της Αττικής απέναντι στον κίνδυνο πλημμύρας
Του Γιάννη ΚΟΡΦΙΑΤΗ, πολιτικός μηχανικός, υποψήφιος δήμαρχος N. Σμύρνης με τη «Λαϊκή Συσπείρωση»
Πλησιάζοντας προς το καλοκαίρι, και ενώ η συζήτηση για την αντιπλημμυρική προστασία έμοιαζε ίσως ανεπίκαιρη, ήταν αρκετή μια δεκάλεπτη μπόρα (31/5/23) για να μετατραπούν οι δρόμοι ξανά σε ποτάμια, στην πολυπαθή Δυτική Αθήνα αλλά και τη Θεσσαλονίκη. Επιβεβαιώθηκε για άλλη μια φορά το ΚΚΕ, που πολύμορφα έχει αναδείξει ότι οι κίνδυνοι από νέες καταστροφικές πυρκαγιές, η ανεπάρκεια αντιπλημμυρικής προστασίας στο λεκανοπέδιο της Αττικής και συνολικότερα υπογραμμίζουν την ανάγκη να βγει ο λαός στην αντεπίθεση απέναντι στην πολιτική που θυσιάζει την ανθρώπινη ζωή και το περιβάλλον στον βωμό της κερδοφορίας του κεφαλαίου.
Είναι πλέον κοινή διαπίστωση ότι με μια βροχόπτωση στην Αττική και όχι μόνο πλημμυρίζουν εργατογειτονιές, κινδυνεύουν - ακόμη και χάνονται - ανθρώπινες ζωές, καταστρέφονται περιουσίες λαϊκών οικογενειών, πολλά μικρομάγαζα υφίστανται απώλειες, πολλά χωράφια πλημμυρίζουν, η παραγωγή των βιοπαλαιστών αγροτοπαραγωγών καταστρέφεται.
Είτε με τη ΝΔ, τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση ή στη διοίκηση της Περιφέρειας, για τις πλημμύρες στην Αττική προβάλλουν και επανέλαβαν αυτές τις μέρες ότι φταίει η «κλιματική κρίση», πότε η «κακιά η ώρα», άλλοτε η «κακιά η χώρα». Τα ίδια τα γεγονότα τούς διαψεύδουν. Πώς μπορεί να φταίει η «κακιά η ώρα» για ένα φαινόμενο που επαναλαμβάνεται και τείνει να αποκτήσει περιοδικό χαρακτήρα; Οι δεκάδες νεκροί και εκατοντάδες τραυματίες από πλημμύρες που καταγράφονται κάθε χρόνο σε όλη την Ευρώπη, από τη Γερμανία και το Βέλγιο μέχρι την Ιταλία και την Ισπανία, επιβεβαιώνουν ότι δεν φταίει ούτε η «κακιά μας η χώρα». Παρά τις προσπάθειές τους, δεν μπορούν να συγκαλύψουν ότι πίσω από τη Μάνδρα, το Μάτι, την Εύβοια, τα Τέμπη βρίσκεται ο πραγματικός ένοχος, ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης.
Μεγάλος ο κίνδυνος στο Υδατικό Διαμέρισμα της Αττικής
Από το 1896 που ξεκίνησε η συστηματική καταγραφή των πλημμυρικών φαινομένων, στο λεκανοπέδιο της Αττικής καταγράφονται εκατοντάδες θύματα.
Σε πολλούς οδικούς άξονες εμφανίζονται πλημμυρικά φαινόμενα μετά από έντονες βροχοπτώσεις και είναι επικίνδυνη η διέλευσή τους από πολίτες και οχήματα. Υπάρχει πλήθος προβληματικών σημείων με ανεπαρκή τεχνικά έργα, καταπτώσεις πρανών, σε πολλά σημεία δεν υπάρχουν δίκτυα όμβριων, είτε αυτά είναι ανεπαρκή για να παραλάβουν τις πλημμυρικές παροχές. Σύμφωνα με μελέτη του ΕΜΠ, από το 1945 μέχρι πρότινος, τα 2/3 περίπου των ανοιχτών ρεμάτων της Αττικής έχουν μπαζωθεί και χτιστεί ή μετατραπεί σε δρόμους.
Το παράδειγμα του Κηφισού, του μεγαλύτερου ποταμού του λεκανοπεδίου Αττικής, είναι χαρακτηριστικό. Οι περισσότεροι νέοι άνθρωποι τον ξέρουν σαν αυτοκινητόδρομο, αφού ένα μεγάλο μέρος του κεντρικού του κορμού, κυρίως προς τις εκβολές του, εγκιβωτίστηκε για να περάσει από πάνω του η Εθνική Οδός, ενώ άλλα τμήματά του και κλάδοι έχουν μετατραπεί σε υπονόμους, σε οχετούς και χωματερές. Οι εικόνες με σπασμένους αγωγούς αποχέτευσης, κεντρικούς οδικούς άξονες γεμάτους λάσπες, λύματα και φερτά υλικά, αυλές, υπόγεια, μέχρι και υπερυψωμένα ισόγεια, πλημμυρισμένα στις εκβολές του Κηφισού και του Ιλισού, είναι ακόμα ζωντανές στη μνήμη των κατοίκων του Μοσχάτου, των Τζιτζιφιών, του Νέου Φαλήρου, αλλά και των δυτικών δήμων του λεκανοπεδίου.
Ο Κηφισός παροχετεύει περίπου το 70% των νερών του λεκανοπεδίου. Τα προηγούμενα χρόνια έχει μπαζωθεί μεγάλος αριθμός ρεμάτων, με αποτέλεσμα η πλημμυρική διακινδύνευση να είναι πολύ υψηλή σε περιοχές κοντά στην κοίτη του ποταμού και ιδιαίτερα στην εκβολή του Κηφισού ανάντη της Λ. Ποσειδώνος. Ποιος μπορεί να εγγυηθεί ότι σε μια έντονη βροχόπτωση διαρκείας θα αντέξει;
Ο κίνδυνος πλημμύρας στην Αττική είναι αυξημένος, δεδομένων και των καταστροφικών πυρκαγιών των τελευταίων ετών, όπως αυτός καταγράφεται και με τις καταστροφικές πλημμύρες των τελευταίων χρόνων στις ευάλωτες περιοχές της Μάνδρας - Μαγούλας και των Μεγάρων. Ενισχύει, επίσης, και την πιθανότητα πρόκλησης ενός βιομηχανικού ατυχήματος μεγάλης έκτασης στις περιοχές ιδιαίτερα του Θριάσιου, όπου λειτουργούν διυλιστήρια και άλλες χημικές βιομηχανίες με μεγάλες ποσότητες επικίνδυνων ουσιών. Το σύνολο, μάλιστα, των περιοχών αυτών εμπίπτουν στη Ζώνη Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας σύμφωνα με την «1η Αναθεώρηση προκαταρκτικής αξιολόγησης κινδύνων πλημμύρας - Ιούνιος 2020».
Αντιπλημμυρικός σχεδιασμός για ποιον;
Οι κυβερνήσεις αλλάζουν, όμως σταθερά υλοποιείται η πολιτική που προωθεί την παράδοση της γης στο μεγάλο κεφάλαιο, με ένα πλαίσιο χρήσεων γης που διευκολύνει την εκμετάλλευσή της απ' τους μονοπωλιακούς ομίλους. Αυτό το πλαίσιο είναι που τελικά καθορίζει το πώς χτίζονται οι πόλεις, τη ρυμοτομία τους και τον τρόπο κατασκευής τους. Οι ελάχιστοι εναπομείναντες ελεύθεροι χώροι αντιμετωπίζονται ως απόθεμα γης για τα επόμενα επενδυτικά σχέδια του κεφαλαίου και οδηγούν πρακτικά στην εξαφάνισή τους. Αυτή η πολιτική είναι που οδηγεί σε μπαζωμένα ρέματα, άναρχη επέκταση του σχεδίου πόλης και πλήρη «τσιμεντοποίηση» των οικοπέδων, έλλειψη ολοκληρωμένης διαχείρισης των υδατορεμάτων και γενικότερα του συνόλου της λεκάνης απορροής.
Γι' αυτό, άλλωστε, οι όποιες αντιπλημμυρικές παρεμβάσεις έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα, δεν έγιναν ποτέ στο πλαίσιο ενός συνολικού και ολοκληρωμένου σχεδίου αντιπλημμυρικής προστασίας στο υδατικό διαμέρισμα της Αττικής. Είχαν τοπικό χαρακτήρα, μελετούνταν και υλοποιούνταν αποσπασματικά, με αποτέλεσμα πολλές φορές να μεταφέρεται το πρόβλημα, και μάλιστα οξύτερο, σε άλλες κατάντη περιοχές.
Πολλές φορές προτείνονται τεχνικές λύσεις οι οποίες δεν εξασφαλίζουν την αντιπλημμυρική προστασία. Η κατασκευή των όποιων έργων πραγματοποιούνται γίνεται με κριτήριο το κέρδος των ξεχωριστών ομίλων που τα υλοποιούν, οδηγώντας σε τεράστιες καθυστερήσεις, σε κακοτεχνίες, υπερτιμολογήσεις και σπατάλη.
Πρόκειται για μια πολιτική που υλοποιήθηκε από όλες τις κυβερνήσεις μέχρι σήμερα, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ. Αυτά τα κόμματα, εξάλλου, συμφωνούν και υλοποιούν τις κατευθύνσεις της ΕΕ. Η περιβόητη Οδηγία 2007/60 της ΕΕ, που καθορίζει την πολιτική διαχείρισης των πλημμυρικών κινδύνων σε όλες τις χώρες κράτη - μέλη της, βάζει στο ζύγι το κόστος κατασκευής ενός αντιπλημμυρικού έργου σε σχέση με το συνολικότερο όφελος που θα προκύψει από αυτό για το κεφάλαιο. Ετσι, το ποιο έργο θα κατασκευαστεί, το πού, το πότε, από ποιον φορέα, με τι όρους, καθορίζεται με κριτήριο τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων.
Τα πρόσφατα σχέδια που έχουν παρουσιαστεί για την αντιμετώπιση των κινδύνων πλημμύρας στην Αττική κινούνται σε αυτές τις κατευθύνσεις και δεν αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο. Στο πρόσφατο σχέδιο «Επικαιροποίηση Master Plan Αντιπλημμυρικών Εργων Αττικής» του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών που αναρτήθηκε σε διαβούλευση το φθινόπωρο του 2022, η προτεραιοποίηση των έργων διαμορφώνεται με βάση κριτήρια και υποθέσεις εργασίας, ο συνδυασμός και η στάθμιση των οποίων αποκαλύπτουν μια μεθοδολογία που δεν εξασφαλίζει το τελικά ζητούμενο: Την αποτελεσματική, έγκαιρη και κατά προτεραιότητα ασφαλή θωράκιση των πλέον επαπειλούμενων περιοχών και των κατάντη περιοχών τους, ενώ οι προτάσεις για νέα αντιπλημμυρικά έργα είναι ελάχιστες. Από την πλευρά του, το «Γενικό Σχέδιο για την αντιμετώπιση του πλημμυρικού κινδύνου και επιπτώσεων των πυρκαγιών» της Περιφέρειας Αττικής (παρουσιάστηκε τον Δεκέμβρη του 2021) περιλαμβάνει αποσπασματικά έργα χωρίς ολοκληρωμένο σχεδιασμό.
Μια ολοκληρωμένη εκτίμηση των κινδύνων πλημμύρας στην Αττική θα απαιτούσε μεταξύ άλλων ολοκληρωμένη μελέτη του συνόλου των δεδομένων της κάθε υδρολογικής λεκάνης από τους ορεινούς όγκους του Υμηττού, της Πεντέλης, της Πάρνηθας, του όρους Αιγάλεω (ανάντη), μέχρι το παράκτιο μέτωπό της (κατάντη), με επικαιροποιημένα υδρολογικά στοιχεία και αξιόπιστα βροχομετρικά δεδομένα, επανέλεγχο των ήδη διευθετημένων μεγάλων υδατορεμάτων.
Δυναμώνουμε το ΚΚΕ για να γίνουν χείμαρρος τα ρυάκια του αγώνα
Η πολιτική της εμπορευματοποίησης της γης, του νερού, των παράκτιων περιοχών, οι φιλομονοπωλιακές στρατηγικές και Οδηγίες της ΕΕ δεν εξασφαλίζουν τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό και την υλοποίηση αντιπυρικής, αντισεισμικής και αντιπλημμυρικής προστασίας.
Αυτήν την πολιτική, που έχει ως κριτήριο το κέρδος και όχι την προστασία της ανθρώπινης ζωής και των υποδομών, που υλοποίησαν όλες οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, θα υλοποιήσει και η επόμενη της ΝΔ. Σε αυτήν την πολιτική, στις αντιλαϊκές ράγες της ΕΕ, ορκίζονται και τα κόμματα της κάλπικης αντιπολίτευσης.
Το σημερινό αστικό κράτος, που με τόσο μεγάλη αποτελεσματικότητα διενεργεί ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, προωθεί αντεργατικούς νόμους, χρηματοδοτεί τους ομίλους με δισεκατομμύρια ευρώ, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις αρνητικές για τον λαό επιπτώσεις ενός αναμενόμενου φυσικού φαινομένου! Αποδεικνύεται ανίκανο να προστατεύσει την ανθρώπινη ζωή, ακριβώς επειδή είναι ικανό και αποτελεσματικό στην προώθηση της εμπορευματοποίησης βασικών αναγκών και δικαιωμάτων του λαού, με σκοπό τη διαμόρφωση πεδίων κερδοφόρων επενδύσεων.
Οι δυνάμεις του ΚΚΕ πρωτοστατούμε για να οργανωθεί η εργατική - λαϊκή αντεπίθεση απέναντι στη στρατηγική του κεφαλαίου. Για να ληφθούν άμεσα μέτρα ώστε να μην θρηνήσουμε νέες απώλειες το επόμενο διάστημα. Ολο το προηγούμενο διάστημα, η ζωή επιβεβαίωσε ότι μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό, βαδίζοντας στον δρόμο της ανατροπής. Συνεχίζουμε να κινούμαστε σε αυτόν τον δρόμο, σημαδεύοντας τον πραγματικό αντίπαλο, την εξουσία του κεφαλαίου, την ΕΕ και τα αστικά κόμματα που την υπηρετούν. Στις επερχόμενες εκλογές δυναμώνουμε ακόμη περισσότερο το ΚΚΕ, για να είναι πιο δυνατός ο λαός την επόμενη μέρα!
Σχόλια